Loginctl: podstawy i składnia

Program loginctl jest częścią pakietu narzędzi systemd, które umożliwiają zarządzanie systemem. Daje on prawo do zarządzania bieżącymi sesjami użytkownika, przeglądania listy aktywnych użytkowników, blokowania ekranu lub całkowitego przerywania sesji oraz kończenia procesów użytkownika. Jeszcze nie tak dawno w tym celu użytkownicy korzystali z kilku programów i plików konfiguracyjnych. Ale teraz wszystko jest w jednym miejscu.

Podstawy programu loginctl

Program loginctl daje użytkownikowi prawo do zarządzania wszystkim, co ma związek z autoryzacją użytkownika. Dokumentacja mówi, że program jest przeznaczony do zarządzania menedżerem logowania systemd-logind.

Narzędzie zarządza:

• user(użytkownik) - użytkownik, który zalogował się do systemu;
• session (sesja) - logowanie użytkownika do systemu, każde logowanie, z wyjątkiem sudo i su, jest traktowane jako nowa sesja. Możliwe jest uwierzytelnienie wielu TTY, poprzez SSH. Logowanie do menedżera graficznego będzie również traktowane jako nowa sesja;
• seat- koncepcja, która pozwala na podłączenie wielu monitorów lub urządzeń peryferyjnych do komputera i korzystanie z nich przez różnych użytkowników w tym samym czasie. Z reguły nie jest to jednak wykorzystywane, a program wyświetla tylko jedno miejsce pracy.

Przyjrzyjmy się składni i dostępnym opcjom programu loginctl.

Składnia programu loginctl

Składnia programu jest prosta i nieskomplikowana:

$ loginctl [options] command [arguments]

Oto polecenia dostępne do użycia:

list-sessions - wyświetla listę sesji.

session-status - wyświetla status sesji, datę autoryzacji, informacje o głównych uruchomionych usługach i procesach.

show-session - wyświetla ustawienia sesji.

activate - umożliwia przejście do określonej sesji.

lock-session - blokuje ekran dla określonej sesji; jeśli nie określono identyfikatora sesji, blokuje ekran dla bieżącej sesji.

unlock-session - odblokowuje ekran dla określonej sesji.

kill-session - pozwala zakończyć sesję lub wysłać określony sygnał do wszystkich procesów.

terminate-session -kończy określoną sesję.

list-users - wyświetla listę użytkowników, którzy są aktualnie autoryzowani.

user-status - podobnie jak session-status, wyświetla datę autoryzacji, status i wszystkie uruchomione procesy w formie drzewa.

show-user - wyświetla informacje o użytkowniku i jego bieżącej sesji bez uruchomionych procesów.

terminate-user - kończy wszystkie sesje użytkownika i wszystkie procesy użytkownika.

kill-user - wysyła sygnał do wszystkich procesów użytkownika, domyślnie wysyłany jest SIGTERM.

list-seats - wyświetla listę stacji roboczych.

seat-status - wyświetla wszystkie procesy uruchomione w określonym miejscu pracy.

show-seat - wyświetla ustawienia miejsca pracy.

terminate-seat - kończy wszystkie procesy stacji roboczej.

Ustawienia miejsca pracy nie będą omawiane w tym materiale. Nie ma sensu przytaczać tych poleceń. Należy pamiętać, że wiele poleceń może działać poprawnie tylko w przypadku interfejsu graficznego, w szczególności session-lock lub session-unlock nie są obsługiwane dla sesji TTY lub SSH. W następnym artykule przyjrzymy się rzeczywistym przykładom.